نگاهی به سریال بی‌گناهان

مجموعه تلویزیونی «بی‌گناهان» سه‌شنبه 27 آبان بروی آنتن آی‌فیلم فارسی می‌رود.

به گزارش آی‌فیلم، به بهانه پخش سریال «بی‌گناهان» در هفته آینده، نگاهی به محتوا، فیلمنامه و کارگردانی این سریال انداخته‌ایم:

سریال «بی‌گناهان » ساخته احمد امینی محصول سال 1387 است. این مجموعه در فضایی معمایی، پلیسی موضوعاتی اجتماعی، خانوادگی را مطرح می‌كند. داستان كه از یك دزدی و قتل در گذشته شروع می‌شود، در ادامه به داستانی معاصر از حال و احوال آدم‌های آن دوران و فرزندان آنها در دوره معاصر گره می‌خورد كه این خود از نقاط قوت داستان است.

این مجموعه از بازیگران خوبی بهره برده است و نكته جالب آن، حضور چهار كارگردان (مسعود کرامتی، داریوش فرهنگ، ‌محمدعلی ‌نجفی و همایون اسعدیان) به عنوان بازیگر است كه دو نقش كاملا كلیدی و دو نقش جانبی را ایفا می‌کنند.

آنچه مسلم است امینی در این سریال تلاشی واضح دارد تا اثری متفاوت‌تر و خاص‌تر نسبت به دیگر آثار تلویزیونی خود ارائه كند و این وسواس در جزییات تصویربرداری، دیالوگ‌ها، بازی گرفتن از بازیگران، ظرافت نقش‌ها، طراحی صحنه، لباس و گریم نیز دیده می‌شود.

در این كار مسعود کرامتی و داریوش فرهنگ در دو نقش كلیدی توانسته‌اند تا حد قابل‌قبولی ضمن حفظ پیچیدگی‌های این دو شخصیت، چهره‌ای متناقض از دو سارق كه یكی از آنها قاتلی فراری نیز هست، ارائه كنند.

احمد امینی كارگردانی است كه سال‌های سال منتقد سینمایی بوده و برای آن كه خوب بنویسد، خوب فیلم دیده است و می‌توان گفت كه ماحصل آن همه فیلم دیدن و مداقه در آن آثار، در بافت سریال «بی‌گناهان» قابل مشاهده است. برخی شخصیت‌هایی كه او در كارهایش خلق می‌كند در بعضی موقعیت‌ها ما را یاد شخصیت‌هایی از سینمای جهان می‌اندازد. به طور مثال شخصیت جلال در نمونه‌های خارجی دارای شباهت‌هایی است كه این شباهت به گمان نگارنده حالت تعمدی ندارد و این امر به نقطه قوت كار امینی تبدیل شده است.

صرف نظر از بحث بازیگری، در مورد فیلمنامه می‌توان گفت كه گرچه حال و هوای پلیسی، معمایی دارد، ولی بن‌مایه اصلی آن اجتماعی است. قصه این سریال هم خیلی اكشن و پلیسی نیست، ماجراهای پلیسی بخشی از ساختار فیلمنامه است. به اعتقاد امینی، این اثر اتفاقا از لحاظ جنس قصه و فضا به «اولین شب آرامش» نزدیك است. یعنی یك درام خانوادگی اجتماعی است كه شخصیت‌ها تعریف‌های خودشان را دارند، ولی از لحاظ نوع رویكرد، جنس كار و فضای قصه خیلی حال‌وهوای آن به اولین شب آرامش شباهت دارد. قصه بر محور چند خانواده می‌چرخد كه به ضرورت‌های داستانی با هم روابطی پیدا می‌كنند، درگیری‌ها و مشكلات و سوءتفاهم‌هایی بین آنها به وجود می‌آید و قصه پیش می‌رود.

فیلمنامه اثر چفت و بست خوبی دارد و حتی می‌توان گفت تمامی ظرافت‌های آن در اجرا درنیامده است. آدم‌های داستان كه تعدادشان كم هم نیست، با منطقی باورپذیر به هم پیوند می‌خورند و داستان بخوبی چالش‌های تاثیر یك دزدی و قتل در گذشته و تاثیر آن بر امروز چندین خانواده را به تصویر می‌كشد.

«بی‌گناهان» همان طور كه از نامش پیداست، روایت انسان‌های بی‌گناهی را به تصویر می‌كشد كه از خطاهای گذشتگان خود در امان نمی‌مانند. این مجموعه در یك كلام می‌خواهد این پیام را یادآوری كند كه انسان در دام اعمال خطای خود گرفتار خواهد آمد و این گرفتاری حتی می‌تواند دامان فرزندان وی را نیز بگیرد، ولی امینی این پیام را در لایه‌های زیرین اثر پنهان می‌كند تا تجربه‌های ناموفق بسیاری از آثار تلویزیونی را تكرار نكند.

به هر حال حضور احمد امینی در تلویزیون را باید غنیمت شمرد، چراكه سلیقه بصری مخاطب تلویزیون نیز با دیدن مجموعه‌هایی خوش‌ساخت چون «بی‌گناهان» به مرور ارتقا می‌یابد و از دنبال كردن داستان‌های دم دستی با دستمایه‌های داستانی پیش‌پاافتاده روگردان خواهد شد.

در «بی‌گناهان» بازیگرانی نظیر داریوش فرهنگ، فریبا کوثری، ساره بیات، همایون اسعدیان، مسعود کرامتی، مهدی پاکدل، امیر آقایی، سیدمهرداد ضیایی و بیژن افشار به ایفای نقش می‌پردازند.