«تکیه بر باد»؛ تقابل خیر و شر

در این گزارش مجموعه تلویزیونی در حال پخش «تکیه بر باد» را بررسی کرده‌ایم.

به گزارش آی‌فیلم، سریال «تکیه بر باد» چند روزی است که از شبکه آی‌فیلم‌پخش می‌شود و بازیگرانی از جمله فرامرز قریبیان، مهدی فخیم‌زاده، افسانه پاکرو، شهرام عبدلی، اشکان خطیبی، بهزاد خداویسی، شراره دولت‌آبادی، گلاره عباسی، نگین معتضدی و محمد مهدوی در آن ایفای نقش کرده‌اند.

داستان سریال «تکیه بر باد» که یک ملودرام اجتماعی است و توسط عباس نعمتی، طلا معتضدی و محمدمحمود سلطانی نوشته شده، درباره دختری به نام "عاطفه" است که با قبول شدن در دانشگاه از شیراز به تهران می‌آید و این مساله سرآغاز اتفاقات گوناگونی برای او و اطرافیانش است. عاطفه که دختر دادستان شیراز است، در بدو ورودش به دانشگاه با مرد مسنی به‌نام "نادر" آشنا می‌شود.

پدر عاطفه (فرامرز قریبیان) مردی معتقد، مذهبی و مردم‌دار است و از اسراف و ریخت و پاش پرهیز می‌کند، اما نادر نقطه مقابل اوست. عاطفه که اعتقادات پدر و شیوه زندگی او را نمی‌پسندد به نادر گرایش پیدا کرده و از او می‌خواهد باهم ازدواج کنند.

ظاهر عاطفه و سبک زندگی او چنان تغییر می‌یابد که همه خانواده با او به مشکل می‌خورند و نگرانش می‌شوند، اما عاطفه بی‌پروا به رفتارش ادامه می‌دهد و همه تلاشش را برای ازدواج با نادر می‌کند. نادر هم که سال‌ها پیش از همسرش جدا شده است، در ظاهر به او ابراز علاقه می‌کند و برای او خانه و ماشین می‌گیرد و شرایطی فراهم می‌آورد که عاطفه را همچنان راضی و مشتاق نگه دارد.

تکیه در باد داستان تقابل‌ها و تضادهاست. تقابل فرد با خانواده، فرد با عرف، فرد با اجتماع و بالعکس. مقابله با هنجارها گاه در جهت بهبود جریان واقع است و می‌تواند به عنوان محرکی در بر ساختن هنجارهای جدید عمل کند و گاه چیزی نیست جز لجبازی و مخالفت با هر امر واقع. به‌ مثابه شنا کردن در خلاف جریان آب می‌ماند که می‌تواند منجر به غرق شدن شود.

مقابله کردن و عصیانگری امری است که اگر مانیفست و خاستگاه مشخص و البته فکر شده‌ای در بطن آن باشد می‌تواند سبب شکوفایی و رشد فرد و به دنبال آن جامعه شود و اگر فاقد این عناصر باشد منجر به‌هلاکت و سرخوردگی می‌شود. جوان‌ها و نوجوانان به دلیل بهره‌مندی از هیجانات، شور و اشتیاق سازندگی و نیروی جوانی و حیات، بیشتر از دیگر اقشار جامعه درگیر این تقابل و تضادها می‌شوند.

گروه نگارنده این سریال با اشراف بر این موضوع زندگی دختری را نشان می‌دهند که به مخالفت با شرایط خود در خانه و اجتماع برمی‌خیزد، اما نه برای ویرانگری، بلکه با تصور این‌که می‌تواند شرایط جدید و مطلوب‌تری برای خود فراهم آورد.

در فیلمنامه این مجموعه، بیننده دانای کل است و پیشاپیش می‌داند راهی که شخصیت اصلی فیلمنامه یعنی عاطفه برای زندگی اش اختیار کرده غلط است و به بیراهه می‌رود. شاید یکی از دلایلی که منجر به این پیش آگاهی برای مخاطب می‌شود، تیپ‌سازی برای شخصیت‌های فیلم است.

به عنوان مثال مهدی فخیم‌زاده یک انسان بی‌عاطفه نسبت به همسر و پسر سابقش است، منشی و مستخدم شرکت مدام نگرانند که پلیس وارد شرکت شود و در خلوت، رفتارها و عملکردهای نادر و اشخاصی را که با او در ارتباطند، قضاوت و نقد می‌کنند.

ادبیات کلامی نادر، ادبیات مطلوبی برای جامعه نیست و همه شواهد به گونه‌ای کنار هم قرار گرفته‌اند که مخاطب دریابد انتخاب عاطفه که شخصیتی سطحی و ظاهربین دارد، نادرست است و به تباهی خواهد انجامید. نقطه مقابل نادر، خانواده عاطفه و بخصوص پدر اوست که نمونه بارز یک انسان خوب و کامل است.

به واقع خیر و شر از ابتدا معرف حضور بیننده هستند و بیننده تنها به‌دنبال این است که کدام‌یک برنده خواهند شد.