در این گزارش نگاهی به سریال «روزگار قریب» انداخته‌ایم.
به گزارش آی‌فیلم، مفاخر و نخبگان ایران چه آنانی که در ایام متاخر روزگار می‌گذرانده‌اند و چه افرادی که متعلق به دوران معاصر هستند، همواره مورد غفلت واقع شده‌اند و مظلوم مانده‌اند در آثار نمایشی، در هر قالبی، به خصوص فیلم و سریال.
از بین همین مفاخر مهجورمانده، آنان که دلبستگی به علم داشته‌اند و خدمات ارزشمند و ماندگاری را در این حوزه به مردم ارائه کرده‌اند به نسبت مظلوم‌تر هم هستند و کمتر نشانی از آنها در سریال‌های تلویزیونی می‌توان گرفت. این کاستی به خصوص در میان نخبگان علمی که به تاریخ معاصر تعلق دارند گل‌درشت‌تر است و برای مثال، اگر درباره مفاخر علمی قرون گذشته سریال‌هایی مانند «بوعلی سینا» و «جابر بن حیان» را داریم در خصوص چهره‌های علمی معاصر تقریباً هیچ نداشته‌ایم، دست‌کم تا قبل از سریال «روزگار قریب». حال آن‌که تاریخ معاصر ما مالامال از نخبگانی است که تمام عمر پر از خیر و برکت خود را صرف تحقیق در علوم جدید برای خدمت‌رسانی هر چه بیشتر به مردم و خاصه محرومان کرده‌اند.
کیانوش عیاری کارگردانی کاربلد، خلاق و البته با کارنامه‌ای پر پیچ و خم و عجیب است. عیاری در مسیر فیلمسازی‌اش ژانرهای مختلف را تجربه کرده و اتفاقاً در غالب این گونه‌های سینمایی، آثار ماندگار و قابل اعتنایی را ساخته است. او همچنان که می‌تواند فیلم قابل تحسینی مانند «آن سوی آتش» را در ژانر اجتماعی بسازد، قادر است فیلم «روز باشکوه» را در گونه کمدی کارگردانی کند؛ یا اگر «دو نیمه سیب» را در ژانر کمدی جلوی دوربین می‌برد، می‌تواند یک ملودرام تاثیرگذار اجتماعی مانند «بودن یا نبودن» را نیز به سامان برساند. حضور هر چند موجز و محدود عیاری در تلویزیون هم به نتایج مبارکی ختم شده است که شاخص‌ترین‌شان سریال‌های «هزاران چشم» و «روزگار قریب» است. واقعیت این‌که، کیانوش عیاری این روزها یک نعمت و فرصت به شمار می‌رود برای سینما و تلویزیون ایران. نویسنده و کارگردانی که گویا خلاقیتش به دریا وصل است و با هر فیلم و سریالی می‌توان و باید منتظر یک اتفاق بود.
عیاری در کنشی مبارک و بدیع، برای سریال‌سازی به سراغ یکی از مفاخر علمی و پزشکی در دوران معاصر ایران رفته است؛ دکتر محمد قریب، پزشک ایرانی و بنیان‌گذار تخصص پزشکی اطفال در کشور و البته مرکز طبی کودکان تهران. ساخت سریال پنج سال زمان برده و حاصل کار اثری ۳۶ قسمتی جذاب و به غایت دیدنی است تحت عنوان «روزگار قریب». عیاری با سبک خاص خودش در نویسندگی و کارگردانی (او نویسنده فیلمنامه سریال هم هست) کوشیده تا علاوه بر بازنمایی برهه‌های مختلف زندگی دکتر قریب از کودکی تا نوجوانی و از جوانی تا میانسالی و پیری، نگاهی ژرف و کارشناسی شده هم داشته باشد به وقایع سیاسی و اجتماعی رخ داده در این مقاطع. او تلاش کرده تا با مطالعه و بازسازی مقرون به واقعیت تهران قدیم، تصویری صحیح و منصفانه را از دهه‌های پایانی و ابتدایی قرون ۱۳ و ۱۴ به مخاطب عرضه کند.
عیاری در پرداخت همزمان به مقاطع مختلف زندگی دکتر قریب و بازنمایی تهران قدیم و اتفاقات رخ داده در آن، حد و مرزی متعادل را در نظر گرفته و بر روی آن حرکت می‌کند. علاقه به تاریخ، کارگردان سریال «روزگار قریب» را البته از تمرکز بر اصول اولیه سریال‌سازی غافل نکرده است و موضوعاتی همچون قصه‌گویی، خلق درام، شخصیت‌پردازی، طراحی روابط، تعلیق و... در کانون توجه عیاری قرار داشته است. برای مثال، او هر چقدر در بازآفرینی مناسبات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برقرار در دوران پهلوی دقت نظر دارد، به همان نسبت در قصه گویی و پرداخت به جزئیات زندگی دکتر قریب وسواس به خرج داده و هیچ مورد قابل طرحی را فاکتور نگرفته است. اتفاقاً بخش قابل توجهی از سریال به دوران کودکی و نوجوانی دکتر قریب اختصاص دارد که در سال‌های پایانی دوره قاجار و اوایل حکومت پهلوی اول می‌گذرد. عیاری کوشیده تا در پس روایت زندگی شخصی و اجتماعی دکتر محمد قریب پرداختی هر چند کوتاه و مختصر به سایر شخصیت‌های علمی و حتی سیاسی تاثیرگذار تاریخ معاصر ایران به مانند مهدی بازرگان، علی اکبر سیاسی، یحیی عدل و سیدرضا فیروزآبادی نیز داشته باشد و یادی از آنها کند.
نکته حائز اهمیت در سریال «روزگار قریب» فارغ از همه آن‌چه که اشاره شد، تلاش سازنده‌اش در اتخاذ رویکردی منصفانه و بدون هرگونه پیش‌داوری در پرداخت به مقاطع مختلف تاریخ معاصر و شخصیت‌های مطرح و تاثیرگذار در آن است. کاری بس دشوار و غامض که عیاری به خوبی و با فراست از پس آن برآمده و اثری چند وجهی و جامع‌الشرایط را خلق کرده است. عیاری تلاش خود را به‌کار گرفته تا نگاهش به تاریخ معاصر مستند باشد و دقیق و حساب شده و الحق و الانصاف که در این مسیر موفق بوده است. «روزگار قریب» از آن دسته سریال‌هایی است که شاید هر چند سال یک‌بار ساخته شود و در زمره آثار نمایشی فاخر و ماندگار تلویزیون قرار می‌گیرد. نقش‌آفرینی‌های خاطره‌انگیز برخی از بازیگران این سریال و در راس‌شان مهدی هاشمی و البته مهران رجبی، رضا کیانیان، رضا بابک و مرحوم حسین پناهی همچنان در ذهن و یاد مخاطبان تلویزیون مانده است. سریال کیانوش عیاری همچنان دیدنی است، حتی در بازپخش‌های متعدد. شبکه آی‌فیلم با به روی آنتن بردن سریال «روزگار قریب» فرصتی دوباره را فراهم آورده است برای تماشای یکی از بهترین آثار نمایشی تلویزیون، دست‌کم در دو دهه اخیر.
جدول پخش شبکه آی فیلم
م ن/ه خ
