همدان

آتشکده نوشیجان در 15 کیلومتری غرب شهرستان ملایر و در استان همدان واقع شده است.

آزمایش‌های رادیو کربن، تاریخی در حدود 700 سال قبل از میلاد مسیح را در این بنا نشان می‌دهند. طبق بررسی‌های متعدد باستان‌شناسان مختلف، سه طبقه در این بنا شناسایی شده است که طبقه اول را به دوران مادها، طبقه دوم را به هخامنشیان و طبقه سوم را به سلسله ساسانیان مربوط می‌دانند.

در کاوش‌های صورت گرفته، باستان‌شناسان نقاط مهم این آتشکده را با ذکر نام مشخص کرده‌اند که هنوز هم بقایایی از بعضی تالارهای آن باقیست که به این شرح هستند: 1- بنای قدیمی جبهه غربی تپه که نخستین آتشگاه است. 2- تالار ستون‌دار آپادانا. 3- معبد اصلی، 4- اتاق‌ها و انبارها، 5- تونل‌های مختلف.

در آتشکده نوشیجان نمونه‌هایی از نخستین پول‌های بشری نیز پیدا شده است که از جنس نقره هستند و قدمت آنها به دوره مادها باز می‌گردد. این پول‌ها به شکل حلقه‌های توخالی یا حلقه‌هایی مارپیچ از مفتول‌های نقره‌ای بوده و بیشتر در پهنه زندگی مادها کاربرد داشته است.